جغرافياي شهری درود

1- جایگاه جغرافیایی و طبیعی درود

شهر درٌود که اکنون یکی از شهرهای شهرستان جدید زبرخان قلمداد می گردد، تا قبل از تیرماه 1399 از توابع بخش زبرخان شهرستان نیشابور در استان خراسان رضوی بوده که در 36 درجه و 8 دقيقه­ عرض جغرافيايي و 59 درجه و 7 دقيقه­ طول جغرافيايي، از نصف النهار مبدأ، در فاصله­ 30 كيلومتري شرق شهر نيشابور و 100 کیلومتری غرب شهر مشهد و در فاصله تقریبی 8 کیلومتری شمال جاده­ اصلی ارتباطي تهران- مشهد واقع شده است. این شهر با موقعیت کوهپایه ای در فاصله 5 کیلومتری شمال شهر قدمگاه رضوی( مرکز بخش- مرکز شهرستان زبرخان ) قرار گرفته و ارتفاع آن از سطح دريا بین 1515 متر در جنوب شهر تا 1600 متر در شمال آن متغیر مي باشد (پورتال باحساب). نقشه زیر موقعیت شهر درود را در منطقه نشان می دهد.

مقر شهر درٌود نیز با شیب 4 تا 8 درصد با جهت شمالی- جنوبی، در حاشیه غربی رودخانه پرآب درٌود واقع شده است. مساحت محدوده شهری درود ( به غیر از باغات پیرامون شهر) همراه با شهرک های فرهنگیان، امیرالمومنین در جنوب غرب و شهرک مسکن مهر در شمال غرب و همچنین بخشی از باغات و اراضی بایر داخل محدوده شهری معادل 130 هکتار است. بخشی از مساکن بخش شمالی شهر به سمت اراضی دامنه ای گسترش یافته اند و به همین دلیل دارای شیب حدود 10 تا 30 درصد می باشند. در این بخش همچنین استقرار حمام قدیمی از دوره صفویه و درخت چناری با قدمتی حدود 400 تا 700 سال، شواهدی از شکل گیری هسته قدیمی در شمال شهر می باشد. رودخانه درٌود با شروع بافت مسکونی به تبعیت از بستر قدیمی خود به سمت جنوب شرقی جریان یافته، بنابراین مساکن بخش های شمالی و مرکزی شهر به دلیل فاصله گرفتن از رودخانه کمتر در معرض سیلاب می باشند اما به دلیل ارزش اقتصادی بالا دارای بافت متراکم بوده و حدود 50 درصد مساکن و مراکز تجاری آنها نوسازی شده اند. در بخش مرکزی توسعه بافت فیزیکی به سمت اراضی دامنه ای با شیب حدود 10 درصد به دلیل گسترش اراضی باغی محدود شده است. در قسمت جنوبی شهر، توسعه بافت فیزیکی به سمت جنوب غربی امکان پذیر شده است و شیب اراضی آن به حدود 2 تا 4 درصد کاهش یافته و اراضی باز و بایر شهری نیز در این بخش بیشتر به چشم می آیند. حد نهایی جنوبی بافت شهری توسط آرامستان شهر ( بهشت سجاد ) و زیرساخت سوخت رسانی شهرداری ( پمپ سی ان جی ) محدود شده است و در سمت جنوب غربی به فاصله حدود350 متری از بافت شهری نیز دو شهرک مسکونی جدید به نام شهرک فرهنگیان و شهرک امیرالمومنین (ع) با معابر منظم و با مصالح جدید ساخته شده است که جزئی از محدوده شهری درٌود قلمداد می شود. علاوه بر شهرک های فوق، در قسمت شمال غربی درود نیز به فاصله 500 متری از بافت شهری، در منطقه ای معروف به اراضی مولوی، شهرک مسکونی مسکن مهر درود با مساحتی حدود 6 هکتار مکان گزینی شده است. بنابراین با توجه به استقرار شهرک های مذکور، مسیر توسعه آتی شهر به سمت اراضی با کارایی محدود و سنگلاخی هدف گذاری شده اند.

از نظر منابع آب شهری، از گذشته های دور ساکنین درٌود عمدتا از آب رودخانه­ درٌود و چندین قنات و چشمه در شمال و جنوب شهر جهت شرب و کشاورزی بهره می برده اند اما امروزه ساکنین شهر جهت شرب از آب بهداشتی یک مخزن هزار متر مکعبی و 1 رشته قنات و 1 چشمه استفاده می کنند و برای فعالیت های کشاورزی و باغداری نیز عمدتا از آب رودخانه درود و از آب 9 دهانه چشمه و 4 رشته قنات ( 1 رشته قنات مشترک با روستای مجدآباد ) بهره می برند.

با توجه به موقعیت توپوگرافی شهر درٌود و قرار گرفتن اراضی شمال تا جنوب بخش های شرقی شهر در حاشیه بستر رودخانه، این اراضی در معرض سیلاب رودخانه با میزان محدود تا متوسط قرار دارند و چنانچه بارندگی های شدید رخ دهد، احتمال بروز خسارت های سنگین مالی به باغات حاشیه رودخانه وجود دارد.

از نظر زمین شناسی، محدوده­ درٌود در حوضه­ رخنمون تشكيلات دوران اول ( سازندهای لالون و بهرام )، دوران دوم ( ماسه سنگ های دگرگون شده و حساس به فرسایش ) و دوران سوم زمين شناسي (پالئوژن، نئوژن و کواترنر ) قرار دارد. رسوبات پالئوژن و نئوژن در حاشيه شمالي دشت نیشابور تحت تأثير حركات تكتونيك پيشكوه­هاي بينالود، ناهمواري‌هاي كم ارتفاع پیرامون شهر درٌود را به وجود آورده اند (حسین زاده و همکاران، 1387). بنابراین از نظر زلزله خیزی، شهر درٌود  تحت تأثیر گسل های لرزه زا نظیر ديزباد، خرو و بينالود قرار دارد و با توجه به این که درٌود  در رسوب هاي ريزدانه، منفصل و سنگهاي مارني – ژيپسي نئوژن و سطوح رسي دامنه های رشته کوه بینالود قرار گرفته است، در صورت عبور امواج زلزله از پتانسيل خطر نسبتاً متوسط و واگرائی در خاک خشک منطقه برخوردار می باشد، اما به دلیل این که اغلب سازه های مساکن جدید شهر در پایکوه و سطوح کم شیب قرار دارند، احتمال سقوط و ریزش مصالح ساختماني و جريان آنها در داخل معابر اندک می باشد.

2- جغرافیای تاریخی درود

بر اساس شواهد باستان شناسی، نیشابور در نیمه دوم هزاره سوم پیش از میلاد، مرکز بزرگ تمدن و شکوفایی فرهنگ و هنر دوران برنز بوده و با تمدن های پیشرفته آن دوران دارای ارتباطات گسترده فرهنگی و تجاری بوده است. کشف بقایای اسکلت انسانی با قدمت 5300 سال قبل، از تپه باستانی برج و در 8 کیلومتری جنوب شهر درٌود  نیز نشان می دهد سکونت در نیشابور و محدوده مورد مطالعه، دارای قدمتی بیش از 5 هزار سال می باشد ( طاهری، 1388).

آقای سید حسن حسینی در وبلاگ شخصی خود بر اساس کشف گورخمره ای با دهانۀ تقریبی یک متر در ارضی جنوب درود در بهار 1387، قدمت شهر را به دوره اشکانی نسبت می دهد که به نظر می رسد نیاز به مستندات باستان شناسی بیشتری وجود دارد تا این سوابق اثبات گردد.

در مورد وجه تسمیه درٌود  چند نظر مختلف بیان شده است. به عنوان نمونه برای این شهر واژه هایی نظیر دره رود، ده رود و دو رود ذکر ‌شده که در گذشته‌های دور علت وجودی درود را به جریان دو انشعاب از رودخانه پرآب شهر نسبت می داده اند. درود اشاره به شکل گیری شهر در محل تلاقی دو رود است و آن دو رود از خانه سفید و درۀ کمر زرد سرچشمه می‌گرفته‌است. یا نام دررود واژه‌ای فارسی است که از اجتماع دو واژه « در » به معنای « باب یا ورودی » و « رود » به معنای « نهر » تشکیل یافته است. در کتاب فرهنگ جغرافیایی ایران از انتشارات دایره جغرافیایی ستاد ارتش به سال 1329، آمده که درود سابقاً موسوم به « ده رود » بوده ‌است که البته مشخص نکرده منظور، ده رودخانه است یا دهی که در مجاورت رود قرار گرفته‌است. ( فرهنگ جغرافیایی ایران، 1329: 163). در لغت نامه دهخدا و همچنین در برخی از منابع عربی نظیر الانساب از عبدالکریم بن محمد سمعانی مروی، متعلق به قرن ششم هجری از روستایی به نام « طَخروذ » در منطقه نیشابور یاد شده که احتمال دارد این کلمه شکل تغییر یافته « درود » باشد.

در کتاب تاریخ نیشابور نیز از « وعطی رود » در ربع بشفروش یاد شده که استاد شفیعی کدکنی آن را  معادل « وادی درود » دانسته که نشان دهنده قدمت این شهر از قرون اولیه اسلامی می باشد (حاکم نیشابوری، 1375). جغرافیانویسان و مورخین قرون اولیه اسلامی نیز در آثار و وقایع سفر خود همواره مسیرهای کوهستانی نیشابور به توس را به عنوان راه های میانبر یاد کرده اند. بر اساس متون تاریخی و آثار و شواهد باستان شناسی سابقه استفاده از مسیرهای مذکور به چند هزار سال قبل باز می گردد. مسافران و کاروانیان طی قرون گذشته در حوالی قریه های خرو و درٌود ، مسیر خود به جانب توس و سناباد قدیم را از مسیرهای اصلی و جلگه ای نیشابور  (نیشابور- قدمگاه- ده سرخ – مشهد و . . ) به سمت مسیرهای کوهستانی یا چاپاری ( خرو و درٌود  ) تغییر می داده اند و این مسیرها ضمن کوتاه کردن مسافت، اغلب در اواسط بهار، تابستان و گاهی اوایل پاییز به دلیل وجود باغ های فراوان و کاهش گرما جذابیت بیشتری داشته اند. مسیر درٌود در این متون شامل راهی بوده که از کنار رودخانه بزرگ درٌود و پس از عبور از دره پر پیچ و خم آن، قلل ارتفاعات بینالود را پشت سر گذاشته و با ورود به دره های شمالی ارتفاعات، از مسیر دهبار- طرقبه و یا جاغرق- طرقبه، درنهایت به سمت شرق به نوغان و سنباد کهن وارد می شده است (بختیاری شهری، 1381).

در کتاب گزارش روستاهای نیشابور در سال 1296 قمری ( کتابچه نیشابور ) نیز ذکر گردیده که قریه درٌود در 5 فرسنگی بلده ( شهر نیشابور ) و از توابع بلوک زبرخان، در میان کوه واقع است. این قریه قدیم النسق و زراعت آن از آب رودخانه مشروب می شود. 450 خانوار سکنه دارد که 300 خانوار از آنها سادات هستند و جمعیت آن 1054 نفر است. معیشت ساکنان آن نیز از زراعت و معامله بوده است ( درٌودی، 1382).

در کتاب فرهنگ جغرافیایی ایران از انتشارات دایره جغرافیایی ستاد ارتش به سال 1329 نیز ده از دهستان زبرخان و در 6 کیلومتری شمال قدمگاه، از توابع بخش قدمگاه ( زبرخان )  معرفی شده که  دارای 4075 سکنه می باشد و ساکنین آن به فعالیت های کشاورزی و از جمله زراعت غلات و تریاک اشتغال داشته اند و در این ده 8 کارخانه کبریت سازی ( پارس، روشن، بی خطر، جهان، سه ستاره و . . ) و دباغ خانه وجود داشته است ( فرهنگ جغرافیایی ایران، 1329: 163). برخی از ساکنین قدیمی درود نیز بیان نموده اند که 8 کارخانه کبریت سازی با نام های پارس، روشن، بی خطر، جهان، سه ستاره و . . در این شهر پیش از سال 1345 توسط تجار تبریز خریداری شده و نابود شده اند تا رقیبی برای کارخانجات تبریز نباشند.

 3- ویژگی های جمعیتی و مردم شناسی

بر اساس نتايج آخرین سرشماري رسمی کشور در سال 1395، از جمعيت 5717 نفري شهر درود، 2865 نفر مرد 2852 نفر زن بوده است كه بدين ترتيب، نسبت جنسي جمعيت شهر، حدود  100/4 نفر مرد در مقابلِ يكصد نفر زن مي باشد. از لحاظ تركيب سنّي نيز شهر درود داراي جمعيت جواني است به طوري كه در سال 1395 از كل جمعيت شهر 26/1 درصد در گروه سنّي كمتر از 15 ساله، 65/3 درصد در گروه سنّي 15-64 ساله و 8/6 درصد درگروه سنّي 65 ساله و بالاتر قرار داشته اند. جمعیت باسواد این شهر نیز بر اساس آمار سال 1385، معادل 77/7 %  ( 82 درصد مردان و 75 درصد زنان ) بوده که نسبت به زنان باسواد بخش ( 73/6 % )  بالاتر اما نسبت به باسوادان بخش ( 78/5 % ) اندکی پایین تر می باشد ( پورتال مرکز آمار ایران).

از نظر سیاسی شهر درٌود در دوره های 1335 و 1345 به عنوان روستا سرشماری شده است و از سال 1355 تاکنون همواره به عنوان شهر از آن یاد شده است. از لحاظ تحولات جمعیتی با توجه به جدول زیر نرخ رشد جمعیت به جز در دوره 55-1345، درود دارای رشد صعودی مناسبی نبوده و حتی در دوره های 75-1365 و 85-1375 نیز دارای رشد منفی هم بوده است که از دلایل عمده آن مهاجرت ساکنین شهر برای فعالیت های اقتصادی در شهرهای نیشابور و مشهد و همچنین محدودیت منابع اقتصادی، عدم امکان توسعه فعالیت های کشاورزی به دلیل سنگلاخی بودن اراضی، بهره وری محدود از باغات و همچنین تبدیل کاربری باغات شهر به ویلاهای گردشگری و . . می باشد.

آداب و رسوم و فرهنگ مردم شهر درود تا حدود زیادی مشابه مردم نیشابور و دیگر شهرهای خراسان می باشد.

از نظر قومی و فرهنگی، ساکنین شهر درٌود اغلب فارس می باشند و با وجود گسترش فراگیر فرهنگ شهری و بعضا غربی در اغلب نواحی نیشابور و از جمله شهر درود، هنوز  برخی مردم درود از لباس های محلی استفاده می‌کنند. پوشاک معمول مردان شهر شامل: عرقچین، شال سبز و جلیقه است. مردان سادات از کلاه و پارچه سبز و مردان عام از کلاه قهوه ای  و پارچه زرد و سفید استفاده می کنند. لباس محلی زنان نیز مشتمل بر شلوار مشکی (معمولاً کج‌راه)، دامن چین‌دار از جنس کرباس با تزیینات زیبا در حاشیه و الخاق ( نوعی کت از جنس مخمل زری دوزی) می‌باشد. سربند زنان را در فرهنگ درود، چارقد سبز می گویند که زنان سادات از شال های سبز رنگ و سربند مشکی و زنان عام از شال سفید با گول های مشکی و قرمز و سربند مشکی از جنس ساتن استفاده می کنند. از صنایع دستی این شهر می توان به هنر قالی بافی، گلیم بافی، گلدوزی و … اشاره کرد. انجام مراسم مذهبی و نیایش و دعا و همچنین توزیع نذورات عمدتا در 2 امام زاده عینعلی و زینعلی (ع) و 10 مسجد شهر انجام می شود.

شهر درود یکی از شهرهای با سابقه تاریخی و انقلابی در منطقه نیز محسوب می شود که تقدیم 87 شهید، بیش از 50 جانباز و 9 آزاده و اعزام بیش از 1000 رزمنده به جبهه های نبرد، در دوران دفاع مقدس از جمله این سوابق می باشد.

   4- وضعیت اقتصادی

با توجه به برخورداری بخش زبرخان و درٌود از موقعیت طبیعی و بارندگی مناسب، فعالیت باغداری و دامداری در این شهر دارای سودآوری مناسب می باشد و بر این اساس شغل بیش از 60 درصد مردم شهر درود، کشاورزی، باغداری و دامداری است. اراضی زراعی آن به دلیل سنگلاخی بودن حدود 50 هکتار و اراضی باغی آن حدود400 هکتار می باشد. محصولات عمده کشاورزي و باغداری اين شهر شامل: گندم، جو، سبزی و تره بار، انگور، نخود، سیب، آلو، آلبالو، گیلاس و گردو است که با توجه به حضور گردشگران در این شهر، بخش مهمی از تولیدات فوق در بازار شهر عرضه و به فروش می رسد و بخشی از آنها به صورت خشکبار وارد بازار مي گردد. تولید فراورده های دامی و شیر از گوسفند و گاو ( به صورت خانگی و نیمه صنعتی ) در شهر درٌود از دیگر فعالیت های با ارزش اقتصادی بالاست، چرا که رونق فعالیت­های کشاورزی و باغداری، تهیه علوفه برای دام ها را  با صرفه نموده و در حال حاضر 3 واحد تولیدات گلخانه ای و 1 شرکت تعاونی تولید و جمع آوری شیر در محدوده­ شهر درٌود راه اندازی شده است.

علاوه بر شرایط مناسب طبیعی، موقعیت ارتباطی و وجود امکانات و تسهیلات گردشگری در شهر درٌود سبب اشتغال حدود 20 تا 30 درصد ساکنین شهر و برخی روستائیان منطقه در بخش خدمات گردشگری، خدمات دولتی و خصوصی شهر شده و از یک سو در جذب بخش مهمی از گردشگران و از سوی دیگر در سودآوری فعالیت های خدماتی و گردشگری نقش داشته است، به طوری که هم اکنون بیش از 15 باب مغازه اغذیه فروشی، 6 رستوران و آشپزخانه، 4 آژانس مسافربری شخصی، 3 دستگاه اتوبوس و مینی بوس، 2 واحد بوم گردی گردشگری، 6 وانت تلفنی، 2 عکاسی، 3 موبایل فروشی، 4 فروشگاه عرضه اشیاء زینتی، صنایع دستی و اسباب بازی، 2 کارگاه شیرینی فروشی، بیش از 20 فروشگاه پوشاک و کفش، 10 تعمیرگاه خودروهای سبک و تعویض روغن و . . در شهر درٌود فعالیت دارند، و شاغلان بخش دولتی عمدتا شامل: کارکنان شهرداری، ادارات آب، برق، گاز، پست، مخابرات، پست بانک، 3 بانک، مرکز بهداشتی و درمانی و . . می باشند.

در بخش صنعت در این شهر یک کارگاه تولید لوله و جدول بتنی به نام شرکت آهله بینالود و یک کارخانه تولید آب معدنی به نام آب گل و همچنین یک مزرعه نیمه صنعتی پرورش شترمرغ وجود دارد و در صنایع دستی نیز قالی بافی، فعالیت رایج و خانگی شهر و اغلب زنان می باشد.

  5- خدمات آموزشی، فرهنگی و رفاهی

در حال حاضر خدمات آموزشی و فرهنگی شهر درٌود  شامل: 2 مهد کودک، 3 دبستان (پسرانه و دخترانه)، 2 مدرسه راهنمایی (1 پسرانه و 1 دخترانه) و 2 دبیرستان ( پسرانه، دخترانه )، 1 مرکز پیش دانشگاهی پسرانه، 1 واحد آموزش عالی ( دانشگاه پیام نور )، 1 کتابخانه عمومی ( خیریه )، 4 کانون فرهنگی و هنری مساجد، 1 کانون فرهنگی متعلق به آموزش و پرورش و 2 فروشگاه عرضه محصولات فرهنگی می باشد. و خدمات رفاهی آن نیز عبارتند از: 3 مرکز ارائه خدمات کشاورزی، 2 مطب و داروخانه دامپزشکی، 2 دفتر وکالت قضائی و حقوقی، 2 دفتر بیمه خودرو و محصولات کشاورزی، 1 غسالخانه، 2 قبرستان، 1 پمپ سی ان جی ( CNG )، 1 کلانتری، 8 پایگاه مقاومت بسیج، 1 زمین خاکی فوتبال و 1 سالن ورزشی سرپوشیده ( برای فوتسال و والیبال ) و نیز 3 پارک عمومی می باشد.

 6- خدمات بهداشتی و درمانی

همان گونه که پیش تر نیز بیان گردید، شهر درٌود به دلیل شرایط مساعد طبیعت گردی هر ساله میزبان حضور خیل عظیم گردشگران بومی و استانی بوده و بر این اساس دارای سطح خدمات بهداشتی و درمانی نسبتاً مناسبی می باشد. در این شهر یک مرکز بهداشتی و درمانی شبانه روزی و مجهز به بخش های تسهیلات زایمان و مامائی ( زایشگاه )، داروخانه، بهداشت خانواده، آزمایشگاه، بهداشت محیط، مبارزه با بیماری ها، دندانپزشکی و حضور پزشک عمومی می باشد و علاوه بر این، 3 خانه بهداشت مستقر در شهر و روستاهای پیرامون نیز خدمات مذکور را از این مرکز دریافت می نمایند. در بخش خصوصی نیز وجود 1 مطب پزشکی و 1 داروخانه، ارائه دهنده خدمات بهداشتی و درمانی به ساکنین و گردشگران شهر درٌود می باشند.

  7- ارتباطات

شهر درٌود تا جاده اصلی تهران – مشهد در قسمت جنوبی آن، حدود 8 کیلومتر فاصله دارد که از دو مسیر آسفالته قدیم و جدید دارای ارتباط است. مسیر اصلی و جدید شهر از سمت جنوب غربی به روستای سخدر، تپه های کم ارتفاع و شهر قدمگاه رضوی و پس از طی فاصله 2 کیلومتری به جاده اصلی مشهد- تهران متصل می گردد. مسیر قدیم درود از سمت جنوب شرقی ابتدا به موازات رودخانه امتداد می یابد و پس از عبور از روستاهای مجدآباد، حریم آباد و حاجی آباد به جاده اصلی مشهد- تهران می رسد. در این شهر 4 آژانس مسافربری شخصی، 3 دستگاه اتوبوس و مینی بوس، 6 وانت تلفنی در بخش حمل و نقل و ارتباطات این شهر فعال می باشند و علاوه بر آنها بیش 500 دستگاه انواع خودروهای شخصی در ارتباط دادن ساکنین شهر درٌود و حمل و نقل تولیدات آن و روستاهای اطراف، به شهر نیشابور و مشهد نقش دارند و به دلیل چنین موقعیت ارتباطی و امکانات حمل و نقلی است، که همواره طی سال های اخیر بر اهمیت و نقش شهر درٌود افزوده شده است.

  8- مراکز آئینی و تاریخی

از مهمترین مراکز آئینی درود بقعه امامزادگان زینعلی و عینعلی (ع) در داخل شهر، میدان شهید، خیابان ابوذر است که در یکی از محله‌های قدیمی شهر درود به نام «سرمزار » در غرب شهر قرار دارد. این دو امامزاده به اعتقاد اهالی از نوادگان امام محمد تقی(ع) هستند و در اواخر قرن سوم قمری زندگی می کرده اند و برای رهایی از ظلم و ستم خلفای آن زمان به این منطقه مهاجرت کرده و بعد از فوت در همان جا مدفون گشته اند. قدمت این بقعه حدوداً بیش از 100 سال می باشد و امروزه اغلب ساکنین درود برخی نذورات خود را در این بقعه به میهمانان خود اهداء می نمایند ( اداره اوقاف نیشابور و پورتال جامع امامزادگان کشور ).

مراکز تاریخی درود  نیز شامل:

– حمام قدیمی درود: با مساحتی حدود 400 متر مربع زیربنا، دارای قسمت هایی چون گلخن مخروبه، بینه (رختکن)، گرمخانه و خزینه آب گرم و سرد می باشد که در قسمت شرقی بافت قدیم شهر و در محله قدیمی سرپل با مالکیت دولتی واقع شده است و قدمت آن را بر اساس تهیه گزارش ثبتی و با استفاده از تحقیقات میدانی به اوایل دوره قاجاریه تخمین زده اند.

این بنا از زمان احداث تا اواسط دهه 1360 به عنوان حمام استفاده می شده ولی در حال حاضر بلااستفاده و بصورت متروکه درآمده است. در مدت زمان مذکور تعمیراتی در این حمام انجام شده از جمله استفاده از مصالحی چون کاشی و موزائیک در قسمتی از ازاره و کفپوش حمام و سکوها و وجود چندین لایه اندود ساروج و سیمان و … در بخش داخلی حمام که بیانگر دیگر تعمیرات در زمان کاربری بنا بوده است. این مکان در تاریخ 2/5/1387 به شماره 23094 درفهرست آثار ملی ایران ثبت گردیده است.

– رباط درود ( یال رباط ): بنای سنگی کوچکی معروف به رباط درود که در مسیر رودخانه شهر در ارتفاعات شمالی و نزدیکی قله یال رباط ( کمر زرد ) واقع شده و در نزد مردم شهر این بخش از دره و رودخانه به سمب نو معروف است. این بنا با حدود 17 متر طول و 8 متر عرض و تعداد 3 اتاق تو در تو و به فاصله 30 متری از بستر رودخانه، از مصالح لاشه سنگ با ملاط ساروج ساخته شده است و هم اکنون در تصرف فردی بنام سید حسین حسینی از اهالی درود قرار دارد که در سال های گذشته مورد تعمیر و بازسازی قرار گرفته، اما اکنون قسمتهای اعظم این بنا خصوصاً در قسمت شرقی تخریب شده است ( اداره میراث فرهنگی نیشابور- پرونده کلاسه 37- ص 45 ). قدمت ساخت آن ممکن است به بیش از 200 سال گذشته باز گردد و احتمال این که این بنا از آثاری باشد که در قرون اولیه اسلامی بیشتر جنبه استراحتگاهی موقت یا پناهگاهی جهت کاروانهای کوچک مسیر درود به مشهد بوده، وجود دارد.

– درختان چنار و تاریخی درود: از جمله نمادهای تاریخی درود، وجود دو اصله درخت چنار کهنسال، یکی در مجاورت امامزاده عینعلی ( سرمزار ) درود در بخش غربی شهر می باشد که ارتفاع آن حدود 20 متر و با محیط تنه 11 متر، حدود 700 سال قدمت دارد. در گوشه‌ای از قسمت زیرین تنه این درخت که توخالی بوده، در گذشته مغازه کفاشی ایجاد شده بود. درخت چنار دیگر نیز با حدود 20 متر ارتفاع و محیط 6 متر با حدود 200 سال قدمت در بخش شرقی شهر و با فاصله حدود 10 متری از مسجد جوادالائمه درود قرار دارد.